Proje Başlığı: ŞANLIURFA BÖLGESİNDE İNSAN HAKLARI İHLALLERİNE KARŞI

HUKUKİ MÜCADELE KAPASİTESİNİN GELİŞTİRİLMESİ

Proje Yürütücüsü: Şanlıurfa Barosu

Fon Sağlayıcısı: Avrupa Komisyonu – Demokrasi ve İnsan Hakları Tematik Programı

Proje Ortağı: Adil Yargılanma Hakkına Erişim Derneği (AYHED)

Proje Süresi: 3 Yıl, Ocak 2024 Başlangıcı

Proje Bütçesi: 667.750,00 Euro

• AB Hibe Miktarı: 634.353,00 Euro

• Şanlıurfa Barosu Eş Finansmanı: 33.387,00 Euro

Projenin Gerekçesi: Türkiye, yargıda AB müktesebatının ve Avrupa standartlarının uygulanması konusunda erken bir aşamadadır. Avrupa Birliği 2022 Türkiye Ülke Raporu'nda da belirtildiği gibi; Yargının sistematik bağımsızlığı ve sistemli insan hakları ihlalleri de dahil olmak üzere ciddi gerileme devam etti. Hak ihlalleri her geçen gün artıyor. Özellikle ötekileştirilmiş grupların, kadınların ve çocukların çoklu mağduriyeti önemli ölçüde artış gösterdi. Irkçılık, nefret suçları ve siyasi baskı böyle zamanlarda daha yaygın hale geldi. Bu noktada Türkiye'de hakların hukuki savunuculuğunu yapan Avukatların rolü önem kazanmaktadır. Dayanıklı, kapsayıcı ve demokratik toplumlar inşa etmek için insan haklarını ve temel özgürlükleri, demokrasiyi ve hukukun üstünlüğünü teşvik etmek ve korumak gerekir.

Projenin Genel Amacı: İnsan hakları ve temel özgürlükler konusunda demokrasinin ve hukukun üstünlüğünün geliştirilmesine katkıda bulunmak, aynı zamanda Şanlıurfa Barosu, Avukatlar ve yerel aktörlerin kapasitelerini güçlendirerek ve denetimleri artırarak hakları ihlal edilen bireylerin adalete erişimini desteklemektir.

Hedef Gruplar ve Nihai Yararlanıcılar:

Şanlıurfa Barosu üye avukatlar (Hedef grup ve yararlanıcılar) Şanlıurfa Bölgesindeki hak ihlali mağdurları (yararlanıcılar)

Yerelde ayrımcılık karşıtı ve insan hakları çalışmaları yürüten hak temelli sivil toplum örgütleri (hedef grup ve yararlanıcılar)

İnsan Hakları Savunucuları, Aktivistler, Akademisyenler (hedef grup)

Ayrımcılığa maruz kalan kişiler ve STÖ’lerden ve Baro’dan destek alanlar (nihai yararlanıcılar)

Proje Özel Amaçları

Bu proje ile ulaşılması hedeflenen temel sonuçlar şu şekilde belirlenmiştir;

Sonuç 1 (Özel Amaç -1): Avukatların hukuki süreçleri izleme, dava takibi, raporlama, uluslararası mahkemelere başvurma ve davalara kamuoyunun dikkatini çekme konularında mesleki gelişimlerini destekleyerek insan hakları ihlalleri konusunda savunma kapasitelerini artırmak;

Sonuç 2 (Özel Amaç -2): Şanlıurfa bölgesinde, ayrımcılıkla birlikte hak ihlalleri ile ilgili hukuki süreçlerin izlenmesi, analiz edilmesi ve özellikle dışlanmış grupların dahil olduğu emsal teşkil edebilecek davaların savunulması yoluyla karar vericiler üzerindeki etkinin artırılması ve kanunların uygulanmasına katkı sağlanması;

Sonuç 3 (Özel Amaç -3): Proje çıktılarının yaygınlaştırılması ve hak ihlallerine dikkat çekilerek kamuoyunun bilinçlendirilmesi.

Aktiviteler:

Çıktı 1.1: Avukatlara yönelik kapasite geliştirme sempozyumları ve eğitimleri

Aktivite 1.1.1: Adil Yargılanma Hakkı Bağlamında Avukatın Rolü Sempozyumu (Yaklaşık 100 kişinin katılımıyla Sempozyum)

Aktivite 1.1.2 Avukatlara Yönelik Eğitim Programı (5 farklı başlıkta (modül) 75 saatlik eğitim programı; 2 farklı dönemde tekrarlanan eğitim programı; toplam 120 avukat)

Aktivite 1.1.3 Deneyim Paylaşımı Çalıştayları (3 farklı Deneyim Paylaşımı Çalıştayı, toplamda yaklaşık 100 kişi)

Çıktı 1.2: Mesleğe Yeni Başlayan Avukatlara Yönelik Stajyer Avukat Programı

Aktivite 1.2.1: Stajyer Avukat ve Dava Dava Eşleştirmesi (40 Stajyer Avukat)

Aktivite 1.2.2: Stajyer Avukatların Hak İhlalleri Dava Sürecine Katılımı

Çıktı 2.1: Şanlıurfa Barosu Bünyesinde Yeni Kurulan Hak İhlalleri Hafıza Merkezi ve

İzleme Sistemi Yazılımı

Aktivite 2.1.1: Hak İhlallerini İzleme Çalışma Komitelerinin Oluşturulması (4 farklı komite; Çocuk Hakları Komitesi, Kadın Hakları Komitesi, İnsan Hakları Komitesi-1, İnsan Hakları Komitesi-2)

Aktivite 2.1.2: İyi Uygulama Ziyareti (2 farklı iyi uygulama incelemesi (İstanbul Adalet Hafıza Merkezi Derneği ve bir diğeri)

Aktivite 2.1.3: Hak İhlallerinin Takibi, Belgelenmesi ve Arşivlenmesi Sisteminin Oluşturulması

Aktivite 2.1.4: Hak İhlalleri Takip Yazılım Sisteminin Geliştirilmesi (Yeni Geliştirilen Yazılım)

Çıktı 2.2: Şanlıurfa bölgesinde istismara uğrayan çocuklar, kadına yönelik şiddet, işkence ve

kötü muamele mağdurları ve nefret suçlarına ilişkin Hak İhlalleri vaka kayıtları ve raporları Aktivite 2.2.1: Bölgedeki Hak İhlal Olaylarına İlişkin Arşiv Araştırması, Saha Ziyaretleri ve Veri Toplama Çalışmaları

Aktivite 2.2.2: Hukuki Destek ve Ceza Mahkemelerinden Gelen ve Toplanan Verilerin Yazılıma İşlenmesi (200'den fazla dava kaydı)

Aktivite 2.2.3: Hak İhlallerine İlişkin Yıllık İzleme Analiz Raporlarının Hazırlanması (Toplam 8 farklı rapor; İstismara Uğrayan Çocuklar – 2 Analiz Raporu, Kadın Şiddeti – 2 Analiz Raporu, İşkence ve Kötü Muamele – 2 Analiz Raporu, Nefret Suçları) Ötekileştirilmiş Gruplara Karşı – 2 Analiz Raporu)

Çıktı 2.3: Hedef Gruptaki Hak İhlallerine İlişkin Davaların Adli Takibi

Aktivite 2.3.1 Hedef Kitledeki Hak İhlalleri Nedeniyle Takip Edilecek Davaların Belirlenmesi ve Avukatların Eşleştirilmesi

Aktivite 2.3.2 Tespit Edilen Davaların Yargılama Süreçlerinin Adli Takibi (Yargısal süreci desteklenecek toplam 40 dava)

Aktivite 2.3.3 Avukatlar Arası Toplantılarla Dava Süreçlerinin Değerlendirilmesi (O dönemin davalarını takip eden avukatlar arasında toplam 6 toplantı)

Aktivite 2.3.4 Yargılama Süreci Sonrası Olguların Özet Raporlarının Hazırlanması (4 farklı Özet Rapor; İstismara Uğrayan Çocukların Yargılama Süreçlerine İlişkin Rapor, Kadına Şiddete Karşı Yargılama Süreçlerine İlişkin Rapor, İşkence ve Kötü Muamele, Ayrımcılık ve Nefret Suçuna Maruz Kalan Bireylerin Yargılama Süreçlerine İlişkin Rapor)

Çıktı 2.4: Hedef Kitledeki Hak İhlallerine İlişkin Stratejik Dava Sürecinin Adli Takibi ve

Üst Yargı Mekanizmalarına Başvurular

Aktivite 2.4.1 Adli Süreçlerde Emsal Olabilecek Durumların Tespiti

Aktivite 2.4.2 Potansiyel Emsal Davalara İlişkin Stratejik Dava Planı Oluşturulması (Stratejik dava planının hazırlanıp üst mahkemeye taşınacağı 8 dava)

Aktivite 2.4.3 Baroların Stratejik Dava Sürecine Katılımı ve Ulusal ve Uluslararası Yüksek Mahkeme Mekanizmalarına Başvuruların Gerçekleştirilmesi (Anayasa Mahkemesi, AİHM, BM yargı mekanizmaları vb.)

Aktivite 2.4.4 Stratejik Dava Süreçlerinin Avukatlar Arası Toplantılarla Değerlendirilmesi (2 toplantı)

Aktivite 2.4.5 Stratejik Dava Vakalarının Raporlanması (8 stratejik vaka için özet raporlar ve Stratejik Dava Vakası Raporu)

Çıktı 3.1: Projenin Kurumsal Kimlik Çalışmaları

Aktivite 3.1.1 Projeye İlişkin Kurumsal Kimlik Tasarımlarının Oluşturulması

Aktivite 3.1.2 Web sitesinin oluşturulması ve başlatılması

Çıktı 3.2: Dijital Medyanın Aktif Kullanımı

Aktivite 3.2.1 Baronun Sosyal Medya Hesaplarının Güçlendirilmesi

Aktivite 3.2.2 Avukatlar ve Sivil Toplum Temsilcilerine Sosyal Medya Yönetimi Eğitimi (Eğitim 2 farklı dönemde tekrarlanacak olup toplamda 60 kişinin eğitilmesi hedeflenmektedir)

Aktivite 3.2.3 İnsan Hakları, Temel Özgürlükler ve Hak İhlalleri Konusunda Video ve Podcast Oluşturulması (10 farklı video, 10 farklı Podcast)

Aktivite 3.2.4 Tüm Süreç Boyunca Sosyal Medyada İçerik Paylaşımı

Çıktı 3.3: Yerel Aktörlerle İşbirliğinin Artırılması

Aktivite 3.3.1 Baro – Sivil Toplum ve Yerel Yönetim İlişkileri Sempozyumu (1 Sempozyum, yaklaşık 45 kişinin katılımıyla)

Aktivite 3.3.2 Yuvarlak masa toplantıları (STK'lar, aktivistler, kamu kurumları) ile mevcut durumun değerlendirilmesi (6 farklı yuvarlak masa toplantısı ve 12 farklı STK temsilcisinin katılımıyla)

Aktivite 3.3.3 Yerel hak temelli STK'lara yönelik Eğitim ve Seminerler (toplam 5 eğitim, toplamda yaklaşık 60 katılımcı)

Aktivite 3.3.4 İnsan Hakları Aktivizmi ve Savunuculuk Faaliyetlerinin Etkinliği Sempozyumu (1 Sempozyum, yaklaşık 60 kişinin katılımıyla)

Çıktı 3.4: Ulusal ve Uluslararası Alanda Paylaşılan Çıktılar Aktivite 3.4.1 Bakanlık ve kamu kurumlarına ziyaretler Aktivite 3.4.2 Diğer Baro Birlikleri ile Toplantılar

Aktivite 3.4.3 Medyada Haber Paylaşımı

Aktivite 3.4.4 Projede Üretilen Raporların Paylaşılması

Aktivite 3.4.5 Kapanış Toplantısı (1 toplantı, yaklaşık 100 kişi katılım)